KARABAŞ OTU
Çok yıllık bir süs bitkisi ve şifalı bitki olan karabaş otu, lavanta bitki ailesinin en sık olarak kullanılan türlerinden birisidir. İnsanlık tarihi kadar eski bir kullanım tarihi olan karabaş otu, Osmanlı döneminde kolera ile mücadelede kullanılmış, hatta dönemin padişahı bu konuda bir ferman çıkarmıştır. Aynı şekilde 1. Dünya savaşı sırasında yaraları iyileştirmek ve yaralı bölgedeki mikropları öldürmek amacıyla karabaş otundan yararlanılmıştır. Pek çok açıdan faydalı, şifalı olan karabaş otunun fiziksel ve zihinsel sağlığa çok fazla katkısı vardır. Akdeniz ülkelerinde doğal olarak yetişen çiçekli bir bitki olan karabaş otunun; sinirleri yatıştırdığı ve depresyonun doğal olarak tedavisine yardım ettiği, hafızayı güçlendirdiği ve hatta kalp, damar sağlığına olumlu etkileri olduğu bilinmektedir. Ayrıca karabaş otunun özü; antifungal, anti bakteriyel ve antioksidan özelliklere sahip olduğu için çok değerlidir.
Karabaş otunun besin değerleri
100 gram karabaş otu yaklaşık olarak;
- 72 kalori,
- 17. 34 gram karbonhidrat,
- 308 miligram potasyum,
- 41 miligram kalsiyum,
- 38 miligram magnezyum,
- 51 miligram fosfor içermektedir.
Ayrıca 100 gram karabaş otunun içerdiği C vitamini günlük ihtiyacın % 20’sini, A vitamini ise günlük ihtiyacın % 6’sını karşılayabilir.
Vitaminler ve mineraller açısından son derece zengin olan karabaş otu, çok kaliteli bir kalsiyum, demir, magnezyum ve potasyum kaynağıdır. Bunların yanında kalorisi düşük olduğu için kilo aldırmaz. Karabaş otunun yukarıda sıralanan besin öğelerine ek olarak, kafur, triterpenik asit, myrthenol, pinokarvil asetat gibi uçucu yağlar; glikozit, steorid, terpin, reçine ve terpinler içermesi de onu çok daha değerli bir bitki haline getirmektedir.
Karabaş otunun faydaları
- Zihinsel fonksiyonları destekler!
Karabaş otunun en önemli faydalarından birisi zihinsel fonksiyonları güçlendirmesidir. Karabaş otu; zekayı ve hafızayı güçlendirmekte, konsantrasyonu artırmakta ve zihinsel yorgunluğu, akıl karışıklığını gidermektedir. Bu bağlamda karabaş otunun ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan Alzheimer hastalığını yavaşlatabileceği düşünülmektedir. Hatta karabaş otunun bu bağlamda Arap -Fars geleneğinde çoğu beyin sorunlarının tedavisinde kullanıldığı bilinir.
Solunum yollarının sağlığını korur!
Karabaş otunun solunum yollarını açıcı etkisi bulunmakta, buralardaki enfeksiyonu giderdiği bilinmektedir. Bu bağlamda sinüzit, öksürük, kronik nezle ve ateşli soğuk algınlığı tedavisinde karabaş otundan yararlanılır.
- Ruh sağlığına iyi gelir!
Karabaş otunun ruhsal açıdan dinginlik verici özellikleri bulunmaktadır. Sakinleştirici etkisi ile depresyon ve anksiyete semptomlarını önler, kişiyi rahatlatır. Bu sebeple aşırı stresli ve depresif günlerin akşamların uykuya dalabilmek için bir fincan karabaş otu çayı içmek önerilir. Karabaş otu uykusuzluk için de doğal ilaçtır.
- Ağrı dindirici özellikleri vardır!
Karabaş otunun ruhsal ve bedenen rahatlatıcı özellikleri ağrıları da hafifletmekte, azaltmaktadır. Bu bağlamda hem baş ağrısı ve migren tedavisinde hem kas ve eklem ağrılarında, romatizmal ağrılarda doğal bir ağrı kesici olarak karabaş otu önerilir. Özellikle de fiziksel olarak çok aktif olması gereken kişiler ve sporcuların yaşadığı kas ağrıları ve kas yorgunluğu için karabaş otu faydalıdır.
- Kan dolaşımını hızlandırıcı etki gösterir!
Karabaş otu vücutta kan dolaşımını hızlandırarak hücrelere, organlara kan ve oksijen ulaşımının daha hızlı olmasını sağlar. Damar tıkanıklığını önleyerek tüm organların çok daha sağlıklı çalışmasına katkıda bulunur.
- Enfeksiyon gidericidir!
Karabaş otunun antimikrobiyal, antiseptik, antibakteriyal özellikleri, vücutta herhangi bir sebeple enfeksiyon oluşumunu önlemeye yardımcı olurken, var olan enfeksiyonların da giderilmesini sağlar. Bu bakımdan özellikle boğaz, enfeksiyonları, idrar yolu enfeksiyonu ve vajinal enfeksiyonların tedavisi için karabaş otu çayı içilmesi önerilir.
- Kanser karşıtıdır!
Karabaş otu antioksidan özellikler barındırmakta, vücutta serbest radikal hasarını önleyici etki göstermekte ve hücre yenilenmesini hızlandırmaktadır. Bu bağlamda başta kan kanseri olmak üzere pek çok kanser türünün gelişmesini engeller, kanserli hücrelerin yıkımını hızlandırır.
- Sindirim sisteminin fonksiyonlarını iyileştirir!
Karabaş otu, sindirim sisteminin dostudur, sindirim sistemi organlarının hepsinin sağlığını korur. Bu bağlamda öncelikle hazmı kolaylaştırarak mide bulantısını gidermektedir. Vücuda alınan besinlerin daha kolay ve hızlı bir şekilde hazmedilmesini sağlar, şişkinlik, kabızlık ve gaz oluşumunu da önler. Karabaş otu, sindirim sisteminin genel fonksiyonlarını düzenleyerek bağırsakların daha aktif olarak çalışmasını sağlar. Bu bağlamda sağlıklı çalışan bir sindirim sistemi ile tüm vücut sağlığını destekler.
- Cilt ve saç sağlığını destekler!
Karabaş otu cilt ve saç sağlığının dostudur. Şöyle ki; en sık kullanılan lavanta türlerinden biri olarak karabaş otu, anksiyolitik bir aroma terapi yağı olarak bilinir. Cilt sağlığını koruyan, geliştiren karabaş otundan kafa derisinin, yani saçların sağlığı için de yararlanılır. Karabaş otundan elde edilen yağın cilde uygulanmasıyla, cilt kırışıklıkları hafifletilir ve cildin erken yaşlanması önlenir. Bu bağlamda her gün 2 – 3 damla karabaş otu yağı ile cilde hafif masaj yapmak önerilir. Bu sayede daha genç ve pürüzsüz bir cilde kavuşmak mümkün olabilir. Kafa derisinden kaynaklanan saç sorunlarının giderilmesi için de yine karabaş otu yağı ile kafa derisine masaj yapmak önerilir. karabaş otu yağı; saç dökülmesini durdurur, saçların daha canlı ve parlak görünmesine katkıda bulunur, saçları besler ve doğal bir ışıltı kazandırır. Ayrıca ciltte oluşan yaraların daha hızlı iyileşmesi için karabaş otu yağı sürülebilir. Çünkü karabaş otu yağının yaraları dezenfekte edici, güneş yanıkları gibi yanıkların görünümünü iyileştirici özellikleri vardır. Karabaş otu yağının güçlü bir anti bakteriyel olarak ciltte bakteri ve mikropların daha geniş alanlara yayılmasını önleyici etkisi bulunmaktadır.
- Kilo vermeye yardım eder!
Karabaş otu bağırsakların ve sindirim sisteminin sağlığına katkıda bulunmakta, sindirim sistemi organlarının daha hızlı çalışmasını sağlamaktadır. Bu bakımdan dolaylı olarak kişinin zayıflamasına ve formda kalmasına da yardımcı olabilmektedir. Fakat karabaş otunu zayıflama amacıyla kullanmayı düşünenler, doz aşımından kaçınmalı ve her gün tüketmemeye özen göstermeliler.
Karabaş otu nasıl kullanılır?
Yukarıda çok sayıda faydası sıralanan karabaş otu bitkisi, genellikle çay olarak tüketilmekte, daha nadir olarak da yağı kullanılmaktadır. Karabaş otu çayı, bitkinin yukarıda sayılan sahip olduğu tüm şifalı özellikleri taşımaktadır.
Karabaş otu ağrı ve yaraları iyileştirmek için kullanılacaksa genellikle bu bitkinin yağından faydalanılmaktadır. Ciltteki yara ve ağrıların üzerine topikal olarak sürülmekte, bu şekilde ağrı ve acı hissinin hafiflerken yaralar daha hızlı iyileşmektedir.
Karabaş otunun ticari alandaki kullanımı ise daha çok hava spreyi ve böcek ilacı üretimindedir. Karabaş otu çok etkili bir böcek kovucu olduğundan, özellikle sivrisineklere karşı etkilidir. Ayrıca karabaş otundan sabun, parfüm ve tütsü de yapılmaktadır. Çok hoş ve ferah bir kokuya sahip olan karabaş otunun yağı, sinirleri yatıştırır, dinlendirici etki gösterir.
Karabaş otu kürü nasıl hazırlanır, nasıl uygulanır?
Karabaş otu kürü; 2 çay kaşığı karabaş otu tohumu ya da 1 tatlı kaşığı ufalanmış karabaş otu bitkisini kaynayan bir su bardağı klorsuz suyun içine atılır, 2- 3 dakika daha kaynatılır ve soğumadan çay süzülür. Bu kür her seferinde taze olarak hazırlanıp tüketilir.
Karabaş otu kürü 2 günde 1 kez olacak şekilde akşam yemeklerinden 2 saat sonra içilir. İlk 10 gün kullandıktan sonra bir hafta ara verilir. 7 günlük aradan sonra 10 gün daha iki günde bir olarak içilir. Şikayetlerin seyrine göre kür tekrar uygulanabilir. Karabaş otu kürünün önerildiği şekilde uygulanması, herhangi bir yan etki ile olmaması için oldukça önemlidir.
Karabaş otunun kök kısmı dışında bitkinin kalan kısmı veya tohumları çay yapımında da kullanılır. Demlenerek hazırlanan karabaş otu çayı, prostat, bağırsak, meme ve pankreas kanserlerini önleyici özelliktedir. Bitkinin içinde bulunan geraniol maddesi tümörleri yok eder. İçeriğindeki rosmanirik asit sayesinde de kan dolaşımı düzenlenir, kanın sulanması sağlanır. Antirhinits içeriği burun nasal mebranını enfeksiyonlara karşı korurken, antilaryngitic özelliği ile ses tellerinde enfeksiyon oluşumu önlenir. Genel anlamda bakıldığında içerdiği yirminin üzerinde enfeksiyon karşıtı etkin madde ile vücutta enfeksiyon oluşumu ve gelişimi de engellenir. Ancak tüm bu faydaların oluşması için kürün kullanımı esnasında doz aşımına kaçılmalıdır. Karabaş otu kürü ya da çayının aşırı kullanılması durumunda böbrek ve karaciğer fonksiyonları olumsuz etkilenebilir.
Karabaş otu çayı nasıl hazırlanır?
Karabaş otu çayı hazırlamak için; 1 tatlı kaşığı kurutulmuş karabaş otu kaynamakta olan bir su bardağı suyun içine atılır, ağzı kapalı olacak şekilde, 2-3 dakika boyunca kaynatılır ve daha soğumadan çayın süzülür ve ılık şekilde tüketilir. Karabaş otu çayı hem bitki ile hem de tohum ile hazırlanabilir. Bu şekilde hazırlanan karabaş otu çayı akşam yemeklerinden 2 saat sonra bu çayı tüketilebilir.
HERHANGİ BİR RAHATSIZLIĞI OLAN VEYA DÜZENLİ İLAÇ KULLANANLARIN DOKTOR KONTROLÜNDE TÜKETMESİ TAVSİYE EDİLİR.